Ocena użytkowników: 5 / 5

Proszę, oceń Ocena 1 Ocena 2 Ocena 3 Ocena 4 Ocena 5  

Ponad trzy lata temu głośno było o, zbliżającej się wielkimi krokami, rewitalizacji zabytkowej części Opoczna. Powstał obszerny projekt i dokumentacja. Do dziś, poza tablicami informacyjnymi z wizualizacjami projektu, nie zrobiono praktycznie nic.

Opoczno.info dotarło do pełnej dokumentacji dotyczącej rewitalizacji zabytkowej części Opoczna. Jakie było moje zdziwienie, gdy zobaczyłem część graficzną projektu, w której dominuje zupełna dowolność, całkowita swoboda w interpretacji zabudowy i ewidentne braki w wiedzy historycznej o Opocznie. Moją uwagę zwrócił dokument zatytułowany „Model urbanistyczny zabytkowego centrum Opoczna”, od którego rozpocząłem przeglądanie materiałów. Z grafiki tej wynika, iż na pl. Kościuszki ochroną objęte są wyłącznie trzy budynki. Pozostałe kamienice, a także nowy budynek Poczty oraz inne wybudowane już po wojnie, oznaczono jako budynki do adaptacji. Co to oznacza? Prawdopodobnie zabytkową formę zachowałyby wyłącznie kamienice o numerach 7 i 8 oraz Dom Esterki. Pozostałe kamienice, w tym te pamiętające zabory, mogłyby zostać wyremontowane w sposób dowolny. Byłoby to jednocześnie zaprzepaszczenie dziedzictwa historycznego, którego w Opocznie jest niestety coraz mniej.

Inną rzeczą, która zwróciła moją uwagę była jaskrawa kolorystyka elewacji budynków. W tej kwestii wypowiedział się Wojewódzki Konserwator Zabytków, zwracając jednocześnie uwagę, iż niezbędna jest dokładna analiza budynków historycznych oraz badania mające na celu ustalenie pierwotnego koloru elewacji.

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi w swej opinii z 25.11.2009 r. (UOZ-PT-641/207/2009) sugeruje pracowni projektowej zapoznanie się z dokumentacją historyczną. Szczególnie widoczne jest to w słowach dotyczących zagospodarowania pl. Zamkowego: „Wiedza na temat historii zamku i jego otoczenia pozwoli na wiarygodne uczytelnienie historycznych zarysów zagospodarowania i utwardzenia nawierzchni lub za pomocą zieleni i małej architektury”.

Ponadto w dokumentacji brakuje choćby wzmianki na temat wykonania poprzedzających prace rewitalizacyjne badań archeologicznych, o których również wspomina Konserwator Zabytków odnosząc się do usytuowania zarysu dawnej cerkwi na pl. Zamkowym.

Z związku z powyższym można domniemywać, iż cały projekt nie był konsultowany historycznie, zaś projektanci kierowali się oderwaną od rzeczywistości indywidualną wizją Opoczna. Świadczyć o tym może końcowa wersja projektu ze stycznia 2010 roku, który niczym nie odnosi się do wskazówek i sugestii Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków (WUOZ).

Chcąc rozwiać swoje wątpliwości oraz poznać opinię strony bezpośrednio zainteresowanej czyli pracowni, która zajmowała się przygotowaniem projektu rewitalizacji zabytkowego centrum Opoczna, 26 lipca 2013 roku wysłałem zapytanie dotyczące zaprezentowanej wizji.
Zapytałem, czy projekt w części obejmującej pl. Kościuszki był konsultowany z WUOZ w zakresie innym, niż ograniczenie zieleni i kolorystyki elewacji oraz czy podczas prac nad projektem wzięto pod uwagę dokumentację historyczną. Odpowiedzi do dziś nie otrzymałem.

Dotychczasowe ustalenia potwierdziły moje przypuszczenia, iż projekt nie został omówiony z Konserwatorem Zabytków. Nie zasięgnięto niczyjej opinii oraz nie zapoznano się z dokumentacją historyczną, w tym fotograficzną znajdującą się m.in. w opoczyńskim muzeum.

No cóż. Jeśli projekt nosi tytuł „Projekt Rewitalizacji Przestrzeni Publicznych Zabytkowego Centrum Opoczna”, należałoby trzymać się założenia i kładąc nacisk na „Zabytkowego” dołożyć wszelkich starań, aby zachować jak najwięcej z historycznego charakteru terenu objętego projektem.

W przeciwnym razie będziemy mieli do czynienia z całkowitą dowolnością prac rewitalizacyjnych, co poskutkuje zniszczeniem zabytkowej formy, z czym mieliśmy styczność przy okazji prac na ul. Janasa. Podczas wymiany nawierzchni drogi w dużej części zerwano stary bruk, zamiast go wyeksponować, co z pewnością podkreśliłoby historyczny charakter dzielnicy. Warto zauważyć również, iż pl. Kościuszki wraz z dochodzącymi doń ulicami był brukowany. Do dziś wiele się jeszcze zachowało, choćby na ul. Piasecznej (pomiędzy Domem Esterki, a Pocztą).